27 lipca
Godz. 10.00 - zaczyna się odprawa
Komendy Głównej AK w pełnym składzie. Zdania na temat podjęcia walki w stolicy
są podzielone. W porozumieniu z pełnomocnikiem Rządu, Komendant Główny AK, gen.
Tadeusz Komorowski "Bór" podejmuje decyzję, że w najbliższych dniach
rozpocznie się walka o Warszawę. Termin wybuchu Powstania zależeć ma od sytuacji
na froncie i zachowania Niemców. Około południa Komendant Okręgu Warszawskiego,
płk dypl. Antoni Chruściel "Monter" odbywa ostatnią odprawę z
dowódcami obwodów i ścisłym sztabem. Ok. godz. 17. władze niemieckie ogłaszają przez
megafony wezwanie do stawienia się - na okres 10 dni, poczynając od dnia następnego
- stu tysięcy mieszkańców Warszawy w wieku 17-65 lat do robót fortyfikacyjnych nad
Wisłą. Godz. 19.00 - wobec zaistniałej sytuacji płk ,.Monter", bez
porozumienia z Komendą Główną, wydaje rozkaz o mobilizacji.
28 lipca
Wczesnym rankiem rozkaz płk
Antoniego Chruściela "Montera" dociera do oddziałów. Akcja mobilizacyjna
przebiega szybko i sprawnie. Po kilkunastu godzinach tysiące ludzi czekają we
wszystkich częściach miasta na ustalenie Godziny ,0" i rozkaz uderzenia.
Ludność stolicy bojkotuje niemieckie wezwanie do budowy fortyfikacji. Panuje nastrój
oczekiwania i niepewności. Po południu, wobec braku reakcji okupanta, Komenda Główna
AK decyduje się odłożyć wybuch powstania i odwołać ostre pogotowie oddziałów. O
godz. 16.00, z rozkazu płk . "Montera", odwołane zostaje ostre
pogotowie i oddziały powracają do początkowego "trwania w pogotowiu".
29 lipca
Rozprężenie w niemieckim aparacie
cywilnym i wojskowym zostaje całkowicie opanowane. Wojsko niemieckie minuje
mosty: Poniatowskiego i Kierbedzia oraz wzmacnia mostowe przyczółki. Po ulicach
krążą coraz liczniejsze patrole policji i wojska. Gen. Tadeusz Komorowski
"Bór" decyduje, że powstanie wybuchnie o godz. 17.00. Płk Antoni Chruściel
"Monter" melduje, że na powtórną mobilizację wystarczy 12 godzin.
30 lipca
Jednostki korpusu sowieckiego
docierają na dalekie przedpola Pragi, w rejon Radzymina, Wołomina i Okuniewa. W
Śródmieściu pojawia się po raz pierwszy, w jawnym kolportażu ulicznym,
konspiracyjna dotychczas prasa polska. W mieście panuje nastrój odprężenia,
mimo że na ulicach widzi się piesze i zmotoryzowane niemieckie patrole policyjne
i oddziały wojskowe. Premier Stanisław Mikołajczyk przylatuje do Moskwy na rozmowy
ze Stalinem.
31 lipca
Do stolicy przybywa gen. por. lotn.
Reiner Stahel, mianowany przez Hitlera dowódcą wojskowym garnizonu Warszawy. Ma
rozkaz obrony węzła warszawskiego przed ewentualnym powstaniem wszystkimi dostępnymi
siłami i środkami walki. Poranna odprawa Komendy Głównej AK kończy się
postanowieniem, że walka nie zostanie podjęta 1 sierpnia. Podczas popołudniowej
odprawy sztabowej dokonana zostaje ocena sytuacji w związku z informacjami o
dostaniu się do niewoli dowódcy 73. dywizji niemieckiej, broniącej przedmościa
oraz ruchach wojsk sowieckich, okrążających Warszawę. Dociera też meldunek płk
dypl. Kazimierza Iranek-Osmeckiego "Hellera" o przerzuceniu na Pragę
niemieckiej dywizji pancernej "Hermann Goring". Ok. godz. 17.30 na
naradę przybywa płk Antoni Chruściel "Monter", dysponujący doniesieniami
o wkroczeniu Armii Czerwonej na Pragę . Po
przeanalizowaniu sytuacji gen,
"Bór", w obecności i za zgodą Delegata Rządu RP na Kraj, wicepremiera
Jana Stanisława Jankowskiego "Sobola", wydaje płk
"Monterowi" rozkaz
rozpoczęcia akcji zbrojnej w
Warszawie następnego dnia o godz. 17.00. Zaszyfrowany rozkaz o wybuchu
powstania gotowy jest o godz. 20.00. Nie dociera tego dnia do adresatów ze względu
na godzinę policyjną. Mobilizacja sił powstańczych dotyczy 40- 45 tys. ludzi,
zorganizowanych w ośmiu obwodach podległych Komendzie Okręgu Warszawskiego AK
oraz w oddziałach wydzielonych. Obwody zachowują dotychczasowe numery: I Śródmieście - krypt.
"XXI", dowódca ppłk Edward Pfeiffer "Radwan"; II Żoliborz -
krypt. "XXII", dowódca ppłk Mieczysław Niedzielski "Żywiciel";
III Wola krypt. "XXIII", dowódca mjr Jan Tarnowski "Waligóra";
IV Ochota, krypt. "XXIV", dowódca
ppłk Mieczysław Sokołowski .,Grzymała"; V. Mokotów - krypt.
"XXV", dowódca ppłk Aleksander
Hrynkiewicz „Przegonia"; VI. Praga krypt. "XXVI", dowódca ppłk
Antoni Żurawski Bober", VII Powiat krypt.
"XXVII", dowódca mjr Kazimierz Krzyżak "Bronisław”, "Obroża",
";VIII Okęcie krypt. "XXVIII",
dowódca mjr Stanisław Babiarz "Wysocki"'" Gniewosz".
Źródło: Muzeum Powstania Warszawskiego, kartki z
kalendarza
